اسلام تکس بانک مقالات اسلامی و پاسخ به شبهات
بارها دیده شده که سوالات و شبهاتی پیرامون آیات قرآنی مطرح می شود، در اینجا به یکی از این شبهات پاسخ می دهیم، ان شاء الله که مفید واقع شود. سوال بدینگونه مطرح شده که: (مگر نه اینکه آسمانها و زمین در روز قیامت در هم پیچیده می شوند و نابود می شوند؟ پس چرا خداوند در سوره هود آیه ۱۰۷ می فرمایند تا آسمانها و زمین پا برجاست در دوزخ هستند و یا آیه ۱۰۸ همان سوره تا آسمانها و زمین پابرجاست در بهشت هستند؟ مگر در قیامت آسمانها و زمین نابود نمی شوند؟)
در پاسخ باید گفت:در قرآن هیچ کجا نگفته زمین و آسمان، نیست و نابود (عدم) می شوند بلکه صحبت از هلاکت(یعنی مرگ و دگرگونی و کاهش: استهلاک) است(کُلُّ شَیْءٍ هَالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ ۚ) [قصص:۸۸] یعنی به نوعی هیچ چیزی از میان نمی رود و همه چیز همینجا در هم تنیده شده است. پوشش ها که از میان رفت، باطن اصلی جهان هویدا می شود.
آیاتی هستند که به دگرگونی و تغییر زمین و آسمان اشاره دارند همچون سوره ابراهیم آیه ۴۸ که در آن می خوانیم: [یَوْمَ تُبَدَّلُ الأَرْضُ غَیْرَ الأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ وَبَرَزُواْ للّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ]، روزى که زمین به غیر این زمین و آسمانها [به غیر این آسمانها] مبدل گردد و [مردم] در برابر خداى یگانه قهار ظاهر شوند.
و در سوره کهف آیه۴۷ آمده: [وَیَوْمَ نُسَیِّرُ الْجِبَالَ وَتَرَى الْأَرْضَ بَارِزَهً وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا]، و [یاد کن] روزى را که کوهها را به حرکت درمىآوریم و زمین را آشکار [و صاف] مىبینى و آنان را گرد مىآوریم و هیچ یک را فرو گذار نمىکنیم. و در سوره زمر آیه ۶۹ آمده: وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْکِتَابُ وَجِیءَ بِالنَّبِیِّینَ وَالشُّهَدَاء وَقُضِیَ بَیْنَهُم بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ، و زمین به نور پروردگارش روشن گردد و کارنامه [اعمال در میان] نهاده شود و پیامبران و شاهدان را بیاورند و میانشان به حق داورى گردد و مورد ستم قرار نگیرند.
و در سوره الحاقه آیه ۱۴ آمده: [وَحُمِلَتِ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ فَدُکَّتَا دَکَّهً وَاحِدَهً ]، و زمین و کوهها از جاى خود برداشته شوند و هر دوى آنها با یک تکان ریز ریز گردند و در همین سوره آیه۱۶ آمده: [وَانشَقَّتِ السَّمَاء فَهِیَ یَوْمَئِذٍ وَاهِیَهٌ ]،
و آسمان از هم بشکافد و در آن روز است که آن از هم گسسته باشد. و در سوره المزمل آیه ۱۴ آمده: [یَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ وَکَانَتِ الْجِبَالُ کَثِیبًا مَّهِیلًا ]، روزى که زمین و کوهها به لرزه درآیند و کوهها به سان ریگ روان گردند. و در سوره الزلزال آیات ۱ تا ۴ آمده: [إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا ﴿۱﴾ وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا ﴿۲﴾ وَقَالَ الْإِنسَانُ مَا لَهَا ﴿۳﴾ یَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا ﴿۴﴾] آنگاه که زمین به لرزش [شدید] خود لرزانیده شود و زمین بارهاى سنگین خود را برون افکند و انسان گوید [زمین] را چه شده است، آن روز است که [زمین] خبرهاى خود را باز گوید. و اما چنانچه بگویید در سوره احقاف آیه۳ آمده که آسمانها و زمین تا زمان معینی هستند: [ما] آسمانها و زمین و آنچه را که میان آن دو است جز به حق و [تا] زمانى معین نیافریدیم و کسانى که کافر شده اند از آنچه هشدار داده شدهاند رویگردانند[مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّى وَالَّذِینَ کَفَرُوا عَمَّا أُنذِرُوا مُعْرِضُونَ]
همانگونه که در این آیه نیز آمده، منظور زمان تبدیل و تغییر این نوع آسمان و زمین به آسمان و زمینی دیگر است و در این آیه نیز نابودی و محو کامل آسمانها و زمین اعلام نشده است بلکه زمانی معین را اعلام می کند که همان زمان قیامت و دگرگونی می باشد و این از هشداری که در انتهای آیه برای کفار آمده است مشخص می شود و البته این زمان معین برای هر چیزی صادق است.
مثلا خود ما نیز تا زمانی معین زندگی می کنیم و زمان دگرگونی یک چیز را نمی توان به عدم و نابودی کامل آن چیز تعبیر نمود.(و در نگاه به آیات قرآنی می بایست کل آیات را مد نظر داشت و نمی توان بصورت گزینشی تنها یک آیه را مد نظر داشت، چون آیات قرآنی یکدیگر را تعریف و کامل می کنند و معنای آنها در کل، بهتر و روشن تر مشخص می شود و در آیات بعد از همین آیه نیز صحبت از حشر و قیامت است) به کلمه غیر الارض در آیات قرآنی دقت کنید، ارض همان ارض است درست مثل اینکه بگوییم این ماشین از آهن قُراضه است ولی خوب نه می توان گفت ماشین، آهن قراضه است و نه آهن قراضه به خودی خود یک ماشین کامل و بدون نقص است!
در آیه ای دیگر آمده که دار آخرت حیات واقعی است [وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَهَ لَهِیَ الْحَیَوَانُ] (عنکبوت/۶۴) پس این دنیا مانند آهن قراضه ایست که در قیامت به واقعیت تبدیل می شود(یعنی همان دگرگونی زمین و آسمان) حالا آن واقعیت می تواند بهشت باشد یا می تواند جهنم باشد. مشخص است که دگرگونی و تغییر و تبدیل یک چیز به چیزی دیگر در واقع نوعی مرگ و نابودی است(نابودی ماهیت قبلی آن چیز) و چنانچه نابودی را به این معنا بگیریم موردی نخواهد داشت. یک تکه آهن وقتی تبدیل به اتومبیلی مُدرن شود دیگر ماهیت قبلی خود را ندارد و دیگر نمی توان به یک اتومبیل مدرن، آهن قراضه گفت ولی در عین حال این اتومبیل از همان آهن ساخته شده است و تنها دگرگونی داشته است نه اینکه این آهن کاملا نابود و محو شده باشد و از میان رفته باشد.
والله تعالى اعلم بالصواب
