تحقیقی مفصل در مورد«کفر منکر امامت» از دیدگاه شیعه (۲)

 همچنین سید حسن میر جهانی از مفسرین متاخر شیعه ابوابی در همین کتابش دارد با عنوانهای : «منکر ولایت مخلّد در نار است‏» (تفسیر أم الکتاب، ص: ۲۲۸) و «شواهد حاکمه بکفر عامّه‏» (تفسیر أم الکتاب، ص: ۲۳۰)در باب "منکر ولایت مخلّد در نار است" اجماع شیعه را اینگونه نقل می کند: « پس همه مخالفین از حزب کفار شمرده میشوند و احکام کفّار بر آنها جارى میکردد…
چنانچه مستفاد میشود از مشهور متقدمین و اجماع متأخرین و سیره ایشان بر عموم فرقه‏ هاى عامّه هر چند در زمره کفار باشند در باطن و جارى میشود بر ایشان آنچه که بر کفار جارى میشود در عقبات آخرت و در آخرت معذّبند و عذاب آنها تخفیف داده نمیشود ابدا و جاوید در آتش میمانند اینست مزد آنچه که در دنیا کسب کردند از پیروى هواهاى نفوسشان و مخالفتشان از طریق هدایت و انکارشان ولایت کلیّه را و میل کردنشان براه گمراهى و جهالت زیرا که داخل نمیشود احدى از این امّت در بهشت مگر بولایت آل محمّد صلّى اللّه علیه و آله و همچنین نجات نمى‏یابند از آتش جهنم مگر بولایت ایشان‏...» (تفسیر أم الکتاب، ص: ۲۲۸-۲۲۹ )

۱۴٫ محمد ثقفی تهرانی از مفسرین شیعه : « تمام فرق کفار مخلد در آتشند اگر با کفر از دنیا بروند خواه منکر توحید باشند خواه منکر رسالت خواه منکر امامت خواه منکر معاد خواه منکر ضرورى از ضروریات دین اگر چه بعضى احکام ظاهرى اسلام بر آنها مرتب باشد»
(تفسیر روان جاوید، ج‏2 ص ۶۳،محمد ثقفی تهرانی ؛انتشارات برهان‏_تهران‏،ط۳)
۱۵٫ نور الله شوشتری در این باره می نویسد: « أن إنکار الإمامه کإنکار النبوه وإنکار النبوه کإنکار ألوهیه الله تعالى فعلم أن معرفه الإمام والاعتراف بحقه شرط الإیمان » (الصوارم المهرقه ص۸۵)
بحرانی قول شوشتری را اینگونه نقل می کند : «وقال الشریف القاضی نور الله فی کتاب إحقاق الحق : من المعلوم أن الشهادتین بمجردهما غیر کافیتین إلا مع الالتزام بجمیع ما جاء به النبی ( صلى الله على وآله ) من أحوال المعاد والإمامه کما یدل علیه ما اشتهر من قوله ( صلى الله علیه وآله ) ( ۲ ) " من مات ولم یعرف إمام زمانه مات میته جاهلیه " ولا شک أن المنکر لشئ من ذلک لیس بمؤمن ولا مسلم لأن الغلاه والخوارج وإن کانوا من فرق المسلمین نظرا إلى الاقرار بالشهادتین إلا أنهما من الکافرین نظرا إلى جحودهما ما علم من الدین ولیکن منه بل من أعظم أصوله إمامه أمیر المؤمنین ( علیه السلام ) .» ( الحدائق الناضره ج۵ ص۱۷۶،المحقق البحرانی _قم)

۱۶٫ سید حسین بروجردی از مفسرین متاخر شیعه : « و لا أن یبخل بفضل من فضائل الأئمّه لأنّهم کلّهم شرع واحد، دلیل ذلک أنّ الرسل متى آمن مؤمن بواحد منهم او بجماعه و أنکر واحدا منهم لم یقبل منه إیمانه، کذلک القضیّه فی الأئمّه صلوات اللّه علیهم اوّلهم‏ و آخرهم واحد.»تفسیر الصراط المستقیم ج‏5 ص۲۲۱-  222، سید حسین بروجردى ‏؛ موسسه انصاریان‏ _ قم‏،ط۱؛محقق:غلامرضا مولانا بروجردى‏)

۱۷٫ محمد بن محمدرضا قمى مشهدى(م۱۱۲۵هـ):« فَإِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْکافِرِینَ‏ (32): لا یرضى عنهم، و لا یغفر لهم. و وضع المظهر موضع المضمر لقصد العموم، و الدّلاله على أنّ التّولّی کفر، و إنّه ینفی محبّه اللّه و محبّته مخصوصه بالمؤمنین. و فی الآیه مع ما ذکر من الأخبار فی بیانها دلاله صریحه على کفر من تولّى عن الولایه، فتبصّر» (تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب ج‏3 ص ۷۱، محمد بن محمدرضا قمى مشهدى ؛ سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامى‏ _ تهران‏،ط۱؛ محقق: حسین درگاهى) ‏
و می نویسد : « و فی أصول  الکافی: ….فقال أبو عبد اللَّه- علیه السّلام-: …و اللَّه، لو أنّ رجلا صام النّهار و قام اللّیل ثمّ لقی اللَّه- عزّ و جلّ- بغیر ولایتنا، أهل البیت، للقیه و هو عنه غیر راض- أو قال:- ساخط علیه. ثمّ قال: و ذلک قول اللَّه- عزّ و جلّ-: وَ لا تُصَلِّ عَلى‏ أَحَدٍ مِنْهُمْ ماتَ أَبَداً …. و هذا الخبر یدلّ بصریحه على کفر من أنکر الولایه» (تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب،ج‏5،ص:۵۱۳، محمد بن محمدرضا قمى مشهدى ؛ سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامى‏ _ تهران‏،ط۱؛ محقق: حسین درگاهى)

و همچنین می نویسد: «و فی کتاب کمال الدّین و تمام النعمه  بإسناده إلى أبی حمزه الثّمالیّ، عن الصّادق جعفر بن محمّد، عن أبیه عن آبائه- علیهم السّلام- عن النّبیّ- صلّى اللّه علیه و آله- حدیث طویل یذکر فیه الاثنی عشر- صلوات اللّه علیهم- بأسمائهم. و فی آخره یقول- صلّى اللّه علیه و آله-: و من أنکرهم، أو أنکر واحدا منهم، فقد أنکرنی. بهم یسمک اللّه- عزّ و جلّ- السّماء أن تقع على الأرض إلّا باذنه. و بهم یحفظ الأرض أن تمید بأهلها.
قوله: «و من أنکرهم، أو أنکر واحدا منه، فقد أنکرنی»یدلّ على کفر أهل السّنه صریحا، لأنّه لا شکّ فی کفر من أنکر الرّسول- صلّى اللّه علیه و آله.» (تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب،ج‏9،ص:۱۳۸، محمد بن محمدرضا قمى مشهدى ؛ سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامى‏ _ تهران‏،ط۱؛ محقق: حسین درگاهى)

۱۸٫ سید عبدالحسین طیب (معاصر) در تفسیرش می نویسد : « فَلَمَّا رَأَوْهُ زُلْفَهً سِیئَتْ وُجُوهُ الَّذِینَ کَفَرُوا وَ قِیلَ هذَا الَّذِی کُنْتُمْ بِهِ تَدَّعُونَ (۲۷) پس چون دیدند آن قیامت را نزدیک بد گشت صورتهاى کسانى که کافر بودند و گفته شد بآنها این است آنچه که بودید طلب میکردید و مدعى بودید. …اقول: ممکن است مرجع ضمیر ما انکروه باشد و شامل تمام کفار بشود کسانى که منکر معاد هستند یا منکر ثواب و عقاب یا منکر انبیاء یا منکر امامت ائمه هدى باشند روز قیامت که مشاهده میکنند عذاب را یا مشاهده میکنند شئونات ائمه هدى را «سیئت وجوههم» و اللَّه العالم بکلامه.» (أطیب البیان فی تفسیر القرآن ج‏13 ص۱۱۵- ۱۱۶، سید عبد الحسین طیب ؛ انتشارات اسلام ‏_ تهران‏،ط۲)
۱۹٫ علامه احمد بن صلاح قطیفی می گوید: «أن من أنکر ولایه أهل البیت علیهم السلام: فهو شرک شیطان‏» = اگر کسی ولایت اهل بیت علیهم السلام را انکار کند، پس او شرک شیطان[مرتکب شده ] است.» (رسائل آل طوق القطیفی ج ۳ ص۱۲۴)
۲۰٫ سید مرعشی: « ویظهر لک أن إنکار الإمامه کإنکار النبوه وإنکار النبوه کإنکار الألوهیه، فعلم أن معرفه الإمام والاعتراف بحقه شرط الأیمان» (شرح إحقاق الحق ج۳ ص۲۲۴، شهاب الدین مرعشی_قم)

۲۱٫ میر حامد حسین لکهنوی : « پس این هم باید دانست: که اجماع أهل حق خلفا عن سلف واقع است بر آنکه منکر امامت یکى از ائمه علیهم السلام ضال و هالک، و خاسر، و بى دین، و کافر است‏»(عبقات الأنوار فی إمامه الأئمه الأطهار،ج‏4،ص:۱۱۵ ، میر حامد حسین لکهنوى‏ وفات: ۱۳۰۶ ق‏ ؛ کتابخانه عمومى امام امیر المومنین على علیه السلام‏ _ اصفهان‏ سال چاپ: ۱۳۶۶ ش‏، ط۲) یکی از ابواب کتابش چنین است : « منکر امامت هر کدام از ائمه حق هالک و گمراه است‏» (عبقات الأنوار فی إمامه الأئمه الأطهار،ج‏4،ص:۱۱۵)

۲۲٫ شیخ جواد کربلائى : «ثمّ إنّ تحقق الشرک فی أحد من الصفات یتحقق إمّا بلحاظ الشرک فی اللّه تعالى فی صفاته، و إمّا بلحاظ الشرک فی الولایه و الإمامه لما علمت من أنّ الصفات‏ الربوبیه لما کانت حقائقهم، فإنکار ولایتهم، و إنکار فضلهم، و إنکار القول بقولهم هو الشرک فی التوحید الصفاتی من هذه الجهه کما لا یخفى، و إلیه تشیر الأحادیث الدالّه على کفر المخالفین، لأنّ إنکار الإمامه و فضائلهم یساوق إنکار التوحید الصفاتی، لما علمت من ظهور التوحید الصفاتی فیهم علیهم السّلام.»(الأنوار الساطعه فی شرح الزیاره الجامعه،ج‏3،ص۴۱۴-۴۱۵، شیخ جواد بن عباس کربلائى‏ (معاصر) ‏ ؛ دار الحدیث‏ _ قم ‏)
و در جایی می نویسد:«و یستفاد منها أهمیّه أمر الولایه، و أنه مما أخذ علیها میثاق النبیین بل و إنّ المنکر لها و المتبرئ منها کافر، مباح الدم.» (الأنوار الساطعه فی شرح الزیاره الجامعه،ج‏1،ص:۲۳۱، شیخ جواد کربلائى‏ (معاصر) ‏؛ دار الحدیث‏ _ قم‏)
و در جائی دیگر می نویسد : « أقول: النظر الدقیق فی هذه الأحادیث المرویه من العامه و الخاصه فی الکتب المعتبره عندنا و عنهم، یبیّن لنا أهمیّه أمر الولایه، و أنها الرکن الوثیق فی الإیمان و قبول الأعمال، و أنّ منکرها و إن جدّ و اجتهد فی العباده فی أشرف البقاع مده طویله حتى یصیر کالشنّ البالی لما نفعه إیمانه و لا عبادته بل حقّ على اللَّه تعالى أن یکبّه فی النار، فیعلم منها أهمیّه أمر الولایه من حیث النداء الإلهی و التأکید بلزومها، و هنا أحادیث أخر تلازم هذا المعنى، و تصرّح به مع الزیاده نذکر بعضا تأکیدا للمرام.» (الأنوارالساطعه ج ۱ ص ۲۲۰،شیخ جواد کربلائى‏ (معاصر) ‏ ؛ دار الحدیث‏ _ قم‏)
و می نویسد : « فالأخبار الداله على أن جاحد ولایتهم فی النار » (الأنوارالساطعه ج ۵ ص ۳۲۵)

۲۴٫ میرزا محمد طاهر (به نقل از خواجوئی) : «میرزا محمد طاهر ( قدس سره ) بقوله : إعلم أن الملیین من المسلمین مع اختلاف مذاهبهم اتفقوا على صحه ما نقل عن النبی ( صلى الله علیه وآله ) وهو قوله : " من مات ولم یعرف إمام زمانه مات میته جاهلیه " ولا شک فی أن هذا الحدیث صریح فی أن الجاهل بإمام زمانه کافر...» (جامع الشتات ص۱۹،محمد إسماعیل بن الحسین المازندرانی الخواجوئی ؛ ط۱، سال ۱۴۱۸)
۲۵٫ فیض کاشانی (به نقل از کتاب الانتصار عاملی) : « وقال الفیض الکاشانی فی منهاج النجاه – ۴۸ ط . الدار الإسلامیه بیروت : ( ومن جحد إمامه أحدهم الأئمه الاثنی عشر فهو بمنزله من جحد نبوه جمیع الأنبیاء ) .» (الانتصار ج۹ ص۱۲۴، العاملی_بیروت)
= «هرکس امامت یکى از ائمه دوازده گانه را قبول نداشته باشد، درست به منزله انکار نبوّت همه انبیاء علیهم السّلام است»!!!

۲۶٫ ممقانی (به نقل از الانتصار) :« وقال عبد الله المامقانی فی تنقیح المقال : ۱ / ۲۰۸ ط . نجف، باب الفوائد : ( وغایه ما یستفاد من الأخبار جریان حکم الکافر والمشرک فی الآخره على کل من لم یکن اثنی عشریا ) .» (الانتصار ج۹ ص۱۲۵، العاملی_بیروت)
یعنی : «و نهایتاً آنچه که از روایات ائمه فهمیده مى شود، این است که آنچه در آخرت بر سرِ کافران و مشرکان مى آید، فقط بر سر آنهایى مى آید که دوازده امامى نیستند»!!

۲۷. الشیخ محمد آل عبد الجبار  :«وأما العارف المعاند : فالمقصود به من کان من علمائهم والمطلعین على الدلیل والحجه فی إمامته ( علیه السلام ) ومع ذلک یقابلونها بالشبهه الواهیه والحجج الوهمیه رغبه عن اتباع الحق وأهله فهو جاحد للإمامه ومنکر فی الواقع للنص، قال تعالى : * ( یعرفون نعمه الله ثم ینکرونها ) * ( ۱ ) وفی حکمه أیضا من بغض الشیعه لذلک فعلى بعض الآراء – ومنها رأی المؤلف لهذا الکتاب – فهو ناصب ملعون مخلد فی النار (الشهب الثواقب لرجم شیاطین النواصب ص۲۳ ؛ الشیخ محمد آل عبد الجبار(م۳۵۰)، الهادی _ قم )

۲۸٫ شیخ محمد باقر کجوری هم از اصولیون معاصر شیعه می نویسد: « ومن الواضح أن إنکار الولایه قولا أو فعلا کفر صریح» (الخصائص الفاطمیه ج ۲  ص  516، الشیخ محمد باقر الکجوری  _ انتشارات الشریف الرضی)
۲۹٫ طبرسی بعد از نقل روایتی طویل می گوید : « ازین حدیث ظاهر و بین شد که تارک ولایت و منکر امامت ائمه البریه علیهم السّلام و التحیه کافر است » (احتجاج طبرسی(ترجمه فارسی)،ج‏1،ص:۲۳۵  مترجم: نظام الدین احمد غفارى مازندرانى‏ ؛ مرتضوى‏ _ تهران‏، ط۱‏)

۳۰٫ ابن مدقق چنانکه آغا بزرگ طهرانی از او یاد می کند: « ( 252 : الاسلام والایمان ) للمولى حیدر علی ابن المدقق محمد بن الحسن الشیروانی الذی فرغ من بعض تصانیفه سنه ۱۱۲۹ أوله ( الحمد لله الذی اختصنا بالاسلام والایمان وغمرنا بالمن والاحسان ) مرتب على ثلاثه فصول وخاتمه الفصل " الأول " فی أن منکر الولایه کمنکر التوحید " الثانی " فی معنى الناصب وأنه ناصب غیر المنصوب " الثالث " فی اتحاد مصداق المسلم والمؤمن لان الاسلام والایمان متساویان لا أن یکون الاسلام أعم والخاتمه فی الفرق بین العارف والمنکر والجاحد والناصب وغیر العارف، رأیت نسخه تاریخ کتابتها سنه ۱۱۳۱ فی خزانه کتب المولى محمد علی الخوانساری بالنجف.» (الذریعه آغا بزرگ طهرانی ج۲ ص۶۲ _ بیروت)
تا به اینجا از سی نفر از علمای شیعه که همه از اصولیون شیعه بوده و هستند، نقل شد که "منکر امامت" را کافر می دانند و خدا می داند که چند نفر از این علما هستند که "منکر امامت" را کافر می دانند و ما اسمشان را به منظور پرهیز از زیاده نویسی نیاوردیم و خدا می داند که چه تعداد از علمای اهل تشیع منکر امامت را کافر می دانند ولی به حکم تقیه، سکوت اختیار کرده اند یا انکار می کنند.

چند تذکر لازم:
۱. گویندگان اقوالی که نقل شد همه صریحاً "منکر امامت" را کافر می دانستند و باید دانست که کسانی هم بودند که با طعنه و کنایه منکر امامت را کافر می دانستند یا اینکه عنوان باب کتابشان کفر منکر امامت بود و روایاتی را در این باب بدون هیچ توضیحی نقل کرده اند ولی ما آنها را نقل نکردیم چون لازم به توضیح و توجیه بود و ممکن بود بهانه ای پیش آید.
۲٫ در بین این علمای شیعه ؛ کسانی چون " ملا باقر مجلسی، سید مرتضی، شیخ مفید، طوسی، ابن ادریس حلی، سید حسن میر جهانی، شیخ محمد حسن نجفی (صاحب الجواهر)، میر حامد حسین لهکنوی …. بودند که تمام اینها مدعی اجماع بودند، یعنی منکر امامت را به اجماع علمای متاخر و متقدم شیعه، کافر می دانستند ! … فتدبر
۳٫کسانی نیز چون خوئی و مجلسی اول (محمد تقی مجلسی) و طوسی بودند که روایات وارده در باب کفر منکر امامت را متواتر می دانستند، بلکه طوسی می گوید: روایات در این باره تا به آن حد زیاد است که ممکن نیست در باب یا در کتابی جای بگیرد!!! (متنش گذشت.)
۴٫تا بدینجا از علمای اخباری نامی نبردیم، و قرار نیست که نام ببریم(الا قلیلا) چرا که طرف شیعۀ ما خود معترف است که شیعیان اخباری، منکر امامت را کافر می دانند و همین بس است که بدانید، شیخ صدوق از قدمای اخباریون صریحاً منکر امامت را کافر میداند و همینطور جزائری، بحرانی، سید شبر و علامه محمد بن مرتضی کاشانی و …. بر همین عقیده هستند و بحرانی در کتاب حدائق و البرهان خود مفصلاً در مورد "کفر منکر امامت" مطلب نگاشته است.
۵٫اصولیون خود را ملزم به پیروی از حدیث صحیح می دانند و دائماً بر اخباریون به علت پیروی از احادیث ضعیف می تازند ؛ اما در اقوال فوق از علمای شیعه ادعای "تواتر" روایات کفر منکر امامت را نقل کردیم و می دانیم که تواتر بالاترین درجۀ صحت حدیث است، حال شیعیان اصولی باید طبق عقیده و قاعدۀ منهج خود این احادیث متواتر را قبول کنند و نقاب تقیه از چهره بردارند و صریحاً اعتقاد خود را در مورد منکر امامت بگویند .
برای اینکه شیعیان اصولی دوباره بهانه گیری نکنند و راه فراری نداشته باشند، ایشان را به دو لینک زیر ارجاع می دهیم که برادر فاضل " سید ابن محمد هاشمی" 20 روایت از کتب شیعه آنهم با سند صحیح استخراج کرده اند که بنا بر محتوای این روایات، "منکر امامت" کافر و مخلد فی النار است.

http://www.islamtxt.net/content/article/1289
http://www.islamtxt.net/content/article/1292

۷٫ اما اینکه اگر واقعاً شیعیان منکر امامت (در درجۀ اول اهل سنت) را کافر می دانند چرا با آنها ازدواج می کنند و ….. جواب این است که فتوای به ازدواج با اهل سنت، بیشتر نزد بعضی متاخرین شیعه مطرح است و قاطبۀ متقدمین شیعه مخالف این ازدواج هستند و از طرفی کسانی هم که ازدواج با اهل سنت را تجویز کرده اند، به آن دسته از روایات عمل کرده اند که گفته شده، منکر امامت در این جهان حکم مسلمان ظاهری دارد ولی به وقت حشر و روز قیامت به عنوان کافر محشور می شود ؛ که در نهایت تفاوتی با اصل تکفیر نمی کند!
۸٫ اما اگر بعضی از شیعیان باشند که واقعاً از ته دل و قلباً اهل سنت را مسلمان می دانند، باید بدانند که تکفیر یک مسلمان باعث می شود که شخص تکفیر کننده اگر محق نباشد، نسبت کفر به خودش برگردد.
«وعَنْ أَبی ذَرٍّ رَضِی اللَّه عنْهُ أَنَّهُ سمِعَ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم یَقُول: « منْ دَعَا رَجُلاً بالْکُفْر، أَوْ قَال: عَدُوَّ اللَّه، ولَیْس کَذلکَ إِلاَّ حَارَ علَیْهِ » (بخاری و مسلم)  = از ابو ذر رضی الله عنه روایت است که وی از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنید که می فرمود:  «کسی که شخصی را به کفر نسبت دهد و یا بگوید: ای دشمن الله، اگر شخص کافر نباشد، نسبت کفر به گوینده بر می گردد و کافر می شود .»

در پایان:
شاید بعضی دوستان منظور نویسنده را از نگاشتن این سطور نفهمیده باشند، شاید بپرسند، این همه نوشتی که چه شود؟ که ثابت کنی علمای شیعه، اهل سنت را کافر می دانند؟ خیر …. منظور و مقصود اهم از این حرفهاست.
کسی خوشحال نمی شود که توسط اشخاصی تکفیر گردد ؛ مقصود نویسنده این است که ثابت کند تمام کسانی که دم از وحدت و برادری با اهل سنت می زنند در واقع گرگهایی در لباس میش هستند، کسانی هستند که اهل سنت را کافر (و بعضاً نجس و حلال الدم) می دانند و سخن از وحدتشان تماماً به خاطر فریب عوام است، مقصود ما این بود که به خواننده بفهمانیم که از ضروریات مذهب شیعه "تکفیر منکر امامت" است و اگر در عصر حاضر به خاطر تسریع اطلاع رسانی و تسهیل خبر گیری، نقاب تقیه زده اند، فقط به خاطر بد نام نشدن است ولاغیر
پس باید دانست که همین خوئی که دم از وحدت با اهل سنت می زد چه نظری در مورد اهل سنت داشت و اگر دوباره شخصی چون خوئی دم از وحدت با اهل سنت زد، باید بدانیم که او مانند تمام هم کیشانش، اهل سنت را کافر می دانند و اگر خیلی خوشبین باشیم ما را مسلمانان ظاهری میدانند که در قیامت به عنوان کافر محشور می شویم و همچنین باید دانست که اگر کسی چون "مهدی دانشمند" بالای منبر و در مسجد، اهل سنت را کافر و حرام زاده خواند، او گزافه نگفته، بلکه نقاب تقیه را برداشته و اصل مذهب خودش را بیان کرده است و اگر این نقاب را از چهرۀ تمامی علمای شیعه برداریم خواهیم دید که تمام آنها سیمایی به کریهی سیمای "مهدی دانشمند" بلکه کریهتر از او دارند .

………………..التماس دعا

نویسنده: ابوبكر بن حسين (رحمه الله)

مقاله پیشنهادی

هنگام اختلاف با پدر چگونه با وی صحبت کنم؟

سوال: در اسلام هنگامی که سوء تفاهمی میان پدر و پسر رخ می‌دهد چگونه می‌توان …