آیا حرام کردن و حلال کردن در دست امام است؟

شیعه ی امامیه در روایات‌ خود ادعا کرده اند که خداوند متعال محمّد صلی الله علیه وسلم، علی و فاطمه را آفرید، سپس آنها هزار سال ماندگار شدند بعد موجودات دیگر را آفرید، آنها را شاهد بر خلق و آفرینش آنها نمود، اطاعت کردن از آنان را بر آنها به جریان انداخت و شئون و امور آن موجودات را به آنها واگذار کرد،….

بنا براین آنها هر چه را که بخواهند، حرام می‌کنند و هر چه را که بخواهند حلال می‌نمایند.[۱]
شیخ آنها مجلسی به شرح نص روایت سابق پرداخته و گفته است: "و اطاعت کردن از آنان بر روی آنها به جریان انداخته است، یعنی بر همه?اشیاء حتی جامدات، از موجودات آسمانی و زمینی اطاعت کردن از آنها را واجب و الزامی‏ساخته است، مانند شکافتن ماه، استقبال درخت، تسبیح کردن سنگریزه و امثال اینها که قابل شمارش نیستند. امور همه موجودات را به آنان واگذار کرده است، اعم از حلال کردن و حرام کردن و بخشیدن و منع کردن[۲] 
شیخ مفید در کتاب الاختصاص و مجلسی در البحار و کسانی دیگر از ابوجعفر نقل کرده اند که گفته‏اند: "هر کس چیزی را برایش حلال کنیم که (بخاطر آن) به چیزی از کارهای ظالمان[۳] دچار شد، آن کار حلال است، زیرا (شئونات) شما (انسان‌های عادی) به ما واگذار شده است. پس هر آنچه که ائمه حلال کرده‏اند، حلال است و آنچه که حرام کرده‏اند حرام می‌باشد”[۴] .
.

پاسخ:
از جمله بدیهیات قرآن و سنّت پیامبر صلی الله علیه وسلم این است که  ایمان به  اینکه تنها خداوند متعال قانون گذار است؛ هر چه را که بخواهد حلال می‌کند و هر چه را که بخواهد حرام می‌نماید، در این باره شریکی ندارد و رسولان خداوند، شرع خداوند را به بندگانش ابلاغ می‌نمایند، که یکی از اصول توحید می‌باشد و هر کس ادعا کند که دارای امامی‏است که هر چه بخواهد برای او حلال می‌کند و هر چه بخواهد برای او حرام می‌نماید، تحت الشعاع این فرموده ی خداوند متعال می‌باشد که می فرماید:
(أَمْ لَهُمْ شُرَکَاءُ شَرَعُوا لَهُم مِّنَ الدِّینِ مَا لَمْ یَأْذَن بِهِ اللَّـهُ) (شوری / ۲۱).
شاید آنان انبازها و معبودهائی دارند که برای ایشان دینی را پدید آورده‏اند که خدا بدان اجازه نداده است (و از آن بی‌خبر است‌؟).


حق تشریع و قانون‌گذاری را فقط پروردگار بندگان در اختیار دارد، پیامبر صلی الله علیه وسلم  فقط پیام‌رسانان خداوند متعال هستند و فقط طبق دستور وحی خداوند متعال حرام و حلال می‌کنند. این در حالی است که خداوند متعال درباره?ی کسانی که در مورد حلال بودن و حرام بودن از بزرگان خود پیروی می‌کنند و به حکم و قانون خدایی اهتمامی‏ نمی‌دهند. فرموده است:
(اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللَّـهِ) (توبه / ۳۱)
آنها کشیشان و راهبان خود را بجای خداوند متعال بعنوان اربابانی بر گرفتند.


بنابراین همانگونه که در تفسیر این آیه آمده است[۵] ، خداوند متعال تبعیت کردن آنان از راهبان خود در زمینه کارهایی که حلال می‌کردند و حلال‌هایی که حرام می‌کردند، بعنوان یک نوع عبادت و بندگی برای آنها قرار داده است. زیرا حلال و حرام را از طرف آنها دریافت کردند، در حالی که?این امری است که به خداوند متعال اختصاص دارد.[۶] 

 
******************************************
۱- اصول کافی (۱/۴۴۱) بحار الانوار (۲۵-۳۴).
۲- بحار الانوار (۲۵/۳۴۱-۳۴۲) هستند.
۳- ظن و گمان در نظر آنها همان خلفای حکومت اسلامی، جز حضرت علی و حسین  رضی الله عنهما است زیرا بقیه ائمه آنها حتی یک روز هم متولی خلافت نشدند، و بنا به حد گمان آنها هر خلیفه‌ای غیر از آنها ظالم و غاصب حق ائمه است.
۴- الاختصاص ص ۳۳۰، بحار الانوار (۲۵/۳۳۴).
۵- تفسیر طبری (۱/۱۱۳-۱۱۴) تفسیر ابن کثیر (۲/۳۷۳-۳۷۴).
۶- تفسیر ابن عطیه (۸/۱۶۶).

 

 

 

نویسنده: محمد باقر سجودی

مقاله پیشنهادی

هنگام اختلاف با پدر چگونه با وی صحبت کنم؟

سوال: در اسلام هنگامی که سوء تفاهمی میان پدر و پسر رخ می‌دهد چگونه می‌توان …